EPS (Thu nhập trên mỗi cổ phiếu) là một số liệu quan trọng để các nhà đầu tư, nhà giao dịch và CEO xem xét khi đánh giá một công ty. EPS cung cấp cái nhìn sâu sắc về lợi nhuận của một công ty bằng cách đo lường số tiền lãi được tạo ra trên mỗi cổ phiếu đang lưu hành. Nhờ vào EPS, ta có thể giúp xác định giá trị của mỗi cổ phiếu so với các công ty khác trong ngành.

Cùng Jenfi Capital tìm hiểu EPS là gì, những lợi ích và nhược điểm của chỉ số EPS, và những điều cần biết khác về chỉ số tài chính này trong bài viết sau.

EPS Là Gì? Định Nghĩa

EPS (Earning per share) là một thang đo tài chính được sử dụng để đánh giá hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp và khả năng lợi nhuận trước khi đầu tư. EPS cao có nghĩa là doanh nghiệp có lợi nhuận cao. Đây là một trong những chỉ số được dùng để đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

Cách Tính EPS

EPS được tính bằng Tổng thu nhập của một doanh nghiệp chia cho tổng số cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. 

Trong đó, EPS được tính theo hai công thức gồm: EPS cơ bản và EPS pha loãng. Cả hai chỉ số này đều rất quan trọng và được ghi trên Báo cáo tài chính hợp nhất của doanh nghiệp.

Công thức tính EPS cơ bản

Công thức tính EPS pha loãng

Ví dụ về tính chỉ số EPS

Doanh nghiệp A có lợi nhuận sau thuế năm 2022 là 400 tỷ VND. Số lượng bình quân gia quyền cổ phiếu lưu hành trong kỳ của doanh nghiệp A là 40 triệu cổ phiếu. EPS cơ bản của doanh nghiệp A là 10 nghìn VND. 

Công ty A dự kiến phát hành 40 triệu cổ phiếu trong 2023. Như vậy EPS pha loãng chỉ còn 5 nghìn VND. 

Nếu bạn chỉ quan tâm EPS cơ bản mà bỏ qua EPS pha loãng, có thể dẫn đến quyết định sai khi đầu tư. 

Mặt khác, giá trị EPS có thể biểu diễn trên biểu đồ theo các khoảng thời gian khác nhau sẽ thể hiện sự ổn định của doanh nghiệp. Nếu EPS tăng ổn định trong nhiều năm, doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt.

Bên cạnh đó, EPS còn liên quan đến chỉ số P/E (tỷ lệ giá trên thu nhập). Trong đó: P/E = giá trị hiện tại của cổ phiếu/ chỉ số EPS gần nhất. 

Lợi Ích Của Chỉ Số EPS

Chỉ số EPS là thang đo quan trọng để đánh giá tiềm năng lợi nhuận. Chỉ số EPS có thể:

• Cung cấp thông tin chi tiết về lợi nhuận doanh nghiệp, giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định liệu có nên đầu tư hay không.
• Giúp nhà đầu tư so sánh doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác cùng ngành.
• Giúp nhà đầu tư đánh giá liệu doanh nghiệp có đang sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả hay không.
• Giúp nhà đầu tư so sánh hoạt động của doanh nghiệp theo thời gian. 

Hạn Chế Của EPS

Khi xem xét EPS, bạn cần lưu ý một số vấn đề về nhược điểm của chỉ số này như:

• Công ty có thể xào nấu chỉ số EPS bằng cách mua lại cổ phiếu, giảm số lượng cổ phiếu đang lưu hành và thổi phồng chỉ số EPS.
• Chỉ số EPS không thể hiện những chi phí phụ liên quan đến công ty như các chi phí lãi vay, các chi phí chuyển nhượng cổ phiếu, chi phí phát triển và các khoản chi phí khác. 
• Những thay đổi đối với chính sách kế toán để báo cáo thu nhập cũng có thể thay đổi EPS. EPS cũng không tính đến giá của cổ phiếu, vì vậy EPS sẽ không cho ta biết liệu cổ phiếu của một công ty có bị định giá quá cao hay bị định giá thấp hay không.

Tạm Kết

Hiểu rõ về chỉ số EPS rất quan trọng đối với các nhà đầu tư. Thông thường, tỷ lệ EPS cao cho thấy công ty có nhiều lợi nhuận hơn. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng nên xem xét tỷ lệ ROE (lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) của công ty khi đánh giá EPS, vì một công ty phải có khả năng tạo ra lợi nhuận bền vững để duy trì EPS theo thời gian.

Câu Hỏi Thường Gặp Về EPS

Chỉ Số EPS Bao Nhiêu Là Tốt?

Chỉ số EPS bao nhiêu là tốt là một câu hỏi khá phức tạp, phụ thuộc vào lĩnh vực và ngành nghề kinh doanh của công ty. Tỷ lệ ROE (tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) là một trong những chỉ số quan trọng để đánh giá một doanh nghiệp có đang hoạt động hiệu quả hay không. Theo nhiều chuyên gia, ROE > 15% trong liên tục 3 năm sẽ được xem là tốt.

Bạn cần lưu ý doanh nghiệp có thể tìm cách điều chỉnh EPS thông qua việc mua lại cổ phiếu trên thị trường để giảm số lượng cổ phiếu đang lưu hành. Điều này khiến EPS trở nên khó tin cậy nếu doanh nghiệp liên tục phát hành cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi, xào nấu dữ liệu báo cáo.

EPS Cao Hay Thấp Sẽ Tốt Hơn?

Thông thường, chỉ số EPS của doanh nghiệp cao thì khả năng tạo lợi nhuận sẽ cao hơn. Thế nhưng không có điều gì chắc chắn rằng EPS cao sẽ đảm bảo đem lại lợi nhuận trong tương lai. Doanh nghiệp có thể tác động đến cách tính toán chỉ số EPS trước kỳ báo cáo, do đó nhà đầu tư cũng cần cân nhắc độ tin cậy của chỉ số EPS mà doanh nghiệp cung cấp.

Sự khác biệt giữa EPS cơ bản và EPS pha loãng là gì?

 EPS cơ bản được tính bằng cách chia thu nhập ròng cho số lượng cổ phiếu phổ thông đang lưu hành. EPS pha loãng có tính đến khả năng pha loãng thu nhập của công ty trong tương lai, chẳng hạn như quyền chọn cổ phiếu, chứng quyền hoặc nợ chuyển đổi.