Nghiên cứu thị trường là việc không thể thiếu khi doanh nghiệp quyết định phát triển một sản phẩm hay dịch vụ mới. Nghiên cứu thị trường sẽ giúp doanh nghiệp tìm ra đáp án cho hàng trăm những câu hỏi như: Khách hàng mục tiêu là ai và phải tìm như thế nào? Giá thành sản phẩm có hợp lý không? Cách kinh doanh nào là hiệu quả? Phản ứng của khách hàng giữa sản phẩm của mình và của đối thủ thế nào?...Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nghiên cứu thị trường cũng như Top những phương pháp nghiên cứu thị trường uy tín nhất hiện nay. 

1. Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường (tiếng Anh: Market Research) là những hoạt động nhằm thu thập thông tin về thị trường mục tiêu. Phân tích các dữ liệu thu được từ đó đưa ra câu trả lời cho những vấn đề phát sinh trong kinh doanh. Nghiên cứu thị trường góp phần giảm rủi ro và hỗ trợ cho việc đưa ra quyết định về định hướng doanh nghiệp của những người đứng đầu. 

Nghiên cứu thị trường được coi là quá trình đánh giá tính khả thi trước khi triển khai một sản phẩm hay dịch vụ mới. Phương pháp này cho phép các tổ chức hoặc doanh nghiệp khám phá thị trường mục tiêu của họ, thu thập, ghi lại ý kiến ​​và đưa ra các quyết định sáng suốt. Từ đó hình dung rõ nét được tệp khách hàng của mình là ai? Nhu cầu của họ là gì? Làm thế nào để có thể kết nối với khách hàng tốt nhất?

Phân tích dữ liệu là hoạt động không thể thiếu trong thực hiện nghiên cứu thị trường. Không chỉ đơn thuần chỉ là theo dõi traffic hay theo dõi báo cáo về những mặt hàng bán chạy. Nghiên cứu thị trường còn giải thích sâu hơn về ý nghĩa, lý do thực sự nằm sau những con số sau thống kê. Việc có cái nhìn sâu vào nhu cầu và hành vi của khách hàng mục tiêu sẽ là nền tảng cho doanh nghiệp đưa ra những quyết định chính xác. Tăng khả năng thu hút và giữ chân các khách hàng, tăng hiệu quả cho các nỗ lực tiếp thị trong tương lai.

Nghiên cứu thị trường sẽ được thực hiện vào những thời điểm quan trọng như sau:

• Khi có kế hoạch tham gia vào thị trường mới
• Trước khi phát triển hay chuẩn bị tung ra sản phẩm, dịch vụ mới 
• Triển khai đánh giá các nỗ lực tiếp thị, xây dựng thương hiệu

Kết quả nghiên cứu được thực hiện thông qua các cuộc khảo sát, tương tác với một nhóm người nhất định (gọi là mẫu). Nghiên cứu thị trường có thể được thực hiện trực tiếp bởi nội bộ của doanh nghiệp hoặc thuê ngoài bởi các cơ quan có chuyên môn, công ty nghiên cứu thị trường chuyên nghiệp.

Những mục tiêu chính của việc nghiên cứu thị trường

Marketing research thông thường được thực hiện với 3 mục tiêu chính như sau:

• Quản trị: Giúp các nhà quản lý lập các kế hoạch và định hướng phát triển lâu dài cho doanh nghiệp về nhiều mặt như tài chính, nhân lực, vật lực,..Đáp ứng tối đa các nhu cầu cụ thể trong thị trường vào đúng thời điểm.
• Xã hội – khách hàng: Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp hiểu được điểm mạnh, điểm yếu của mình dưới góc nhìn của khách hàng. Qua đó tìm cách đáp ứng các nhu cầu cụ thể của khách hàng thông qua một sản phẩm hoặc dịch vụ. 
• Kinh tế : Nghiên cứu thị trường phần nào giúp xác định mức độ thành công hay thất về doanh số mà công ty có thể đạt được khi mới tham gia thị trường.

2. Các loại hình chính của nghiên cứu thị trường

Nghiên cứu thị trường sơ cấp và Nghiên cứu thị trường thứ cấp là hai loại hình chính của nghiên cứu thị trường. Tuy đều hướng tới mục đích chung nhưng chúng khác nhau về cách thức thu thập thông tin. Cụ thể như sau:

Nghiên cứu thị trường sơ cấp

Nghiên cứu thị trường sơ cấp là hoạt động nghiên cứu ban đầu. Thu thập thông tin trực tiếp từ khách hàng  để phục vụ nhu cầu khảo sát của doanh nghiệp. 

Nghiên cứu thị trường sơ cấp thường được thực hiện qua một số phương pháp như: Phỏng vấn nhóm, phỏng vấn đơn 1 - 1, nghiên cứu phân khúc thị trường,...Hình thức nghiên cứu phổ biến là phỏng vấn và hỏi mọi người nhiều câu hỏi khác nhau và ghi lại câu trả lời của họ. Từ đó thu thập được 2 loại dữ liệu khác nhau:

• Dữ liệu định tính hay còn gọi là dữ liệu phi số: Là dạng dữ liệu không đếm hoặc đo lường được. Ví dụ như: Sở thích, tính cách, phản ứng cảm xúc của khách hàng. Kết quả sau những cuộc phỏng vấn sâu dạng này thường là dữ liệu định tính.
• Dữ liệu định lượng hay còn gọi là dữ liệu số hoặc dữ liệu thống kê: Dữ liệu được tạo ra từ các con số cụ thể. Bao gồm những chỉ số cụ thể như: Thống kê lượt xem trang, lượt theo dõi trên mạng xã hội… Loại dữ liệu này bạn có thể biểu diễn thành đồ thị hoặc biểu đồ để dễ dàng theo dõi.

Nghiên cứu thị trường thứ cấp

Nghiên cứu thị trường thứ cấp là những nghiên cứu đã được hoàn thành trước đó bởi một công ty hoặc tổ chức khác. Có sẵn dữ liệu cho bạn sử dụng. Loại nghiên cứu này xuất hiện chủ yếu trên các tạp chí hoặc những nguồn tin trực tuyến cho phép truy cập công khai. Vì là dữ liệu có sẵn nên ưu điểm là hiệu quả hơn về mặt chi phí, thời gian và tài nguyên cho công đoạn thu thập. Điều này rất hữu ích với những doanh nghiệp có nguồn lực hạn chế và chi phí nghiên cứu thấp. Tuy nhiên, do dựa trên những câu hỏi mà người khác đã thực hiện khảo sát nên kết quả của hình thức nghiên cứu này không cao. 

Một số nguồn dữ liệu thứ cấp thường được sử dụng: Báo cáo tình hình hoạt động của công ty; Thống kê ngành – thông tin và dữ liệu về toàn bộ các ngành, thị trường; Tạp chí thương mại; Công ty nghiên cứu thị trường; Dữ liệu của cơ quan chính phủ – Thông tin và dữ liệu được chia sẻ rộng rãi với công chúng,...

Cần lưu rằng mức độ chính xác của kết quả nghiên cứu thị trường theo phương pháp này phụ thuộc chủ yếu vào nguồn dữ liệu. Do đó phải chú trọng chọn nguồn thông tin uy tín và tin cậy.

3. Nghiên cứu thị trường có vai trò gì?

Từ nghiên cứu thị trường, doanh nghiệp sẽ hiểu sâu hơn về quan điểm ​​của người tiêu dùng về công ty và sản phẩm. Qua đó góp phần xây dựng những chiến lược để tạo thành công cho mô hình kinh doanh của doanh nghiệp.

Dưới đây là những lý do tại sao nghiên cứu thị trường lại quan trọng và cần được ưu tiên trong bất kỳ doanh nghiệp nào:

• Cung cấp thông tin có giá trị về sản phẩm hiện có và cơ hội về sản phẩm mới. Từ đó xây dựng kế hoạch, chiến lược phát triển phù hợp. Phần nào giảm mức độ rủi ro khi ra quyết định triển khai mới.
• Lấy khách hàng làm trung tâm.
• Dự báo: Hiểu nhu cầu của khách hàng, doanh nghiệp cũng có thể dự báo tốt hơn cho hoạt động sản xuất và bán hàng của họ. 
• Lợi thế cạnh tranh: Đây là một trong những công cụ quan trọng để thực hiện các nghiên cứu so sánh. Tìm ra hướng đi mới trước các đối thủ cạnh tranh.
• Xác định và phát triển các thị trường tiềm năng mới: Là những người dẫn đầu xu thế, đi đầu hoặc thích ứng tốt với các điều kiện thị trường biến đổi liên tục.

4. Top 10 phương pháp nghiên cứu thị trường phổ biến

Mời bạn cùng tham khảo top 10 phương pháp nghiên thị trường phổ biến hiện nay:

 Surveys: Khảo sát

Khảo sát sẽ mang lại kết quả dữ liệu cả định lượng và định tính. Phương pháp này sử dụng bảng câu hỏi khảo sát thị trường để lấy ý kiến từ người tham gia. Từ đó để lấy ra được những insight đắt giá phục vụ cho công việc. Mức độ chính xác tỉ lệ thuận với số lượng mẫu.

Tùy mục đích của cuộc khảo sát đang hướng đến mà chọn hình thức cho phù hợp. 

• Phỏng vấn trực tiếp: Hình thức này phù hợp với những nơi đông người như trung tâm thương mại, công viên, trường học,...Vừa nhằm mục đích tiếp thị sản phẩm, vừa thu thập những phản hồi của khách hàng. Phỏng vấn trực tiếp sẽ đảm bảo về số lượng và chất lượng phản hồi. Tuy nhiên, do cần nhiều nhân lực và thời gian nên phương pháp này có chi phí rất cao.
• Khảo sát trực tiếp: Sử dụng những câu hỏi được chuẩn bị từ trước để khảo sát. Cách làm này sẽ tốn chi phí, thời gian và nhân lực hơn. Số liệu khảo sát cũng rõ ràng và dễ tổng hợp cũng như thống kê hơn.
  Tuy nhiên, chất lượng khảo sát ở mức thấp với những trường hợp người làm khảo sát không đọc kỹ câu hỏi hoặc trả lời qua loa.
• Khảo sát online qua các hội nhóm, nền tảng mạng xã hội, email: Phương pháp này không mất nhiều chi phí. Tuy nhiên, tỷ lệ phản hồi của hình thức khảo sát này đa phần không cao. 
• Khảo sát qua điện thoại: Là hình thức gọi điện thoại xin ý kiến đánh giá khách hàng. Nhược điểm lớn nhất của phương pháp này là tỷ lệ chấp nhận khảo sát không cao. Hầu hết khách hàng tắt máy và không hợp tác với những cuộc gọi “rác”.

Focus groups: Các nhóm tập trung 

Nhóm tập trung được hiểu là một nhóm những người đại diện tham gia vào một cuộc thảo luận có kiểm soát. Doanh nghiệp tập hợp các cá nhân đại diện cho nhân khẩu học của người tiêu dùng mục tiêu. Sau đó thu thập thông tin bằng cách đặt câu hỏi theo nội dung đã chuẩn bị sẵn. 

Nhóm tập trung có lợi thế hơn so với các cuộc khảo sát khác ở chỗ chúng sẽ cho phép tương tác với những người tham gia trong thời gian dài hơn.

Phỏng vấn định tính

Phỏng vấn định tính thường kết hợp các yếu tố của nhóm tập trung và khảo sát trực tiếp 1 - 1. Để khuyến khích người được phỏng vấn đưa ra câu trả lời chuyên sâu theo góc nhìn của họ. Câu hỏi phỏng vấn thường dạng gợi mở và hướng người phỏng vấn chia sẻ thêm nhiều thông tin.

Những cuộc phỏng vấn định tính thường mất khá nhiều thời gian và các nguồn lực khác để thực hiện. Đổi lại, chúng mang đến giá trị tuyệt khách biệt hơn nhiều so với những con số thống kê nhưng khảo sát.

Social media listening: Lắng nghe ý kiến trên nền tảng mạng xã hội

Thời đại công nghệ số chứng kiến sự bùng nổ của mạng xã hội (Facebook, ZZaki, Instagram, TikTok,...) người dùng được thoải mái đưa ra ý kiến của mình.Qua việc thu thập, phân tích và lắng nghe các ý kiến trên mạng xã hội sẽ có nhiều thông tin hữu ích. Ví dụ như lắng nghe để điều chỉnh theo ý kiến đóng góp của khách hàng hay hướng chiến lược đến những gì người tiêu dùng đang quan tâm đến.

Quan sát khách hàng khi mua hàng

Quan sát khi khách hàng mua hàng là phương pháp nghiên cứu cách hành xử của khách hàng. Quan sát trực tiếp hoặc gián tiếp (quay phim, camera) và phân tích thói quen hoặc cách thức mua sắm của khách hàng.
Phân tích kết quả quan sát để thấy được hành vi của người mua bị tác động bởi những yếu tố nào? Họ bị thu hút bởi những sản phẩm nào?...Hay bất cứ câu hỏi nào doanh nghiệp đang quan tâm

Field trials: Thử nghiệm thực địa 

Thử nghiệm thực địa là hình thức công ty cho phép người dùng sử dụng sản phẩm trong điều kiện bình thường. Sau đó thu thập dữ liệu do những người tham gia cung cấp để cải thiện sản phẩm, dịch vụ.

Hình thức nghiên cứu thực địa cũng được áp dụng với một sản phẩm mới để xem phản hồi của khách hàng. Phân tích phản ứng của khách hàng đối để xác định mức độ hấp dẫn của sản phẩm đối với họ. Hoặc cung cấp những dịch vụ sản phẩm mẫu trước khi thu thập ý kiến.

Competitive analysis: Phân tích những đối thủ cạnh tranh

Bên cạnh việc hiểu rõ khách hàng mục tiêu của mình thì nắm bắt được đối thủ để biết mình đang ở đâu cũng quan trọng không kém. Phân tích đối thủ cạnh tranh phần nào xác định được sản phẩm cung cấp, chiến lược bán hàng, tiếp thị của họ.... Từ đó phân tích điểm mạnh, điểm yếu của đối thủ cạnh tranh và vị trí của doanh nghiệp mình trên thị trường. Từ đó giúp bạn có thêm thông tin đưa ra những chiến lược có nhiều khả năng thành công hơn đối thủ.

Public data: Dữ liệu công khai

Dữ liệu công khai là một hình thức nghiên cứu thị trường thứ cấp trên các nguồn dữ liệu có sẵn cho công chúng. Những dữ liệu này thông thường có từ nhiều nguồn khác nhau, có sẵn miễn phí trên internet hoặc tại thư viện. 

Mua dữ liệu

Những doanh nghiệp chuyên hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu thị trường sẽ hoàn thiện các hình thức nghiên cứu. Sau đó họ bán dữ liệu và thu lợi nhuận bằng cách thu phí đăng ký để truy cập vào hệ thống dữ liệu nghiên cứu của họ. Những doanh nghiệp vừa và nhỏ đang thiếu thời gian hoặc nguồn lực. Hoặc không có chủ trương đầu tư vào nghiên cứu thị trường cụ thể có thể cân nhắc mua dữ liệu nghiên cứu từ đây. 

Phân tích dữ liệu bán hàng

Phân tích dữ liệu bán hàng cũng là một phương pháp nghiên cứu thị trường thứ cấp. Chúng được kết hợp cùng với nhiều phương pháp khác như phân tích cạnh tranh, để chỉ ra mối quan hệ giữa chiến lược của doanh nghiệp và doanh số bán hàng.
Phân tích dữ liệu bán hàng cung cấp thông tin chi tiết về thói quen mua hàng của người tiêu dùng trên thị trường của bạn và giúp bạn phát hiện các xu hướng tiêu dùng.

Cảm ơn bạn đã cùng đồng hành với chúng tôi để hiểu rõ hơn thế nào là nghiên cứu thị trường cũng như những phương pháp nghiên cứu thị trường uy tín nhất hiện nay. Hy vọng bạn sẽ áp dụng được những kiến thức hữu ích vào hoạt động của doanh nghiệp và đạt được lợi ích như kỳ vọng.