Thị trường chứng khoán trong những năm gần đây bùng nổ mạnh mẽ tại Việt nam. Cùng với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ là một trong những loại hình đầu tư được đánh giá cao với nhiều ưu điểm. Nổi bật nhất là tính thanh khoản cao. Vậy chứng chỉ quỹ là gì? Đầu tư vào chứng chỉ quỹ có những ưu, nhược điểm như thế nào? Mời bạn cùng Jenfi tìm hiểu về chủ đề này trong bài viết sau đây.

1. Chứng chỉ quỹ là gì?

1.1 Chứng chỉ quỹ là gì?

Chứng chỉ quỹ là một loại chứng khoán được sử dụng để xác nhận quyền của nhà đầu tư khi sở hữu một phần vốn góp của quỹ đầu tư chứng khoán. 

Quỹ đầu tư được thành lập từ vốn góp của những nhà đầu tư có tài chính nhàn rỗi. Hoạt động với mục đích đầu tư kiếm lời trên thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ để xác nhận sự góp vốn của mình vào quỹ và thu về lợi nhuận tương đương với mức đóng góp theo thỏa thuận.

Chứng chỉ quỹ là loại hình đầu tư không có kỳ hạn. Nhà đầu tư có thể bán ra bất kỳ lúc nào mà không có ràng buộc về thời gian. Tuy nhiên, các chuyên gia tài chính cho rằng nên đầu tư chứng chỉ quỹ lâu dài (trên 12 tháng) thì lợi nhuận mới đáng kể. Chính vì vậy, nhà đầu tư nên nghiên cứu về thời gian để các tài sản có thể tăng trưởng bền vững.

1.2 Đầu tư chứng chỉ quỹ là gì?

Đầu tư chứng chỉ quỹ là quá trình những nhà đầu tư góp vốn hình thành quỹ đầu tư đại chúng (quỹ mở). Khi quỹ đầu tư hoạt động phát triển. Lợi nhuận thu được sẽ tiến hành chia cho những người sở hữu chứng chỉ quỹ (nhà đầu tư) tương ứng với số tiền đóng góp ban đầu.

Để được chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng. Quỹ đầu tư cần đáp ứng được đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật hiện hành.

1.3 Phân biệt chứng chỉ quỹ trên thị trường chứng khoán

Trên thị trường chứng khoán hiện nay có nhiều loại hình đầu tư. Khá nhiều người vẫn mơ hồ về những khái niệm này. Sau đây sẽ là bảng so sánh chứng chỉ quỹ và Cổ phiếu, Trái phiếu trong một số tiêu chí

Tiêu chí phân biệt

Tiêu chí	Chứng chỉ quỹ	Cổ phiếu	Trái phiếu
Bản chất	Là thành phần chính để thành lập nên quỹ quỹ đầu tư chứng khoán	Người sở hữu cổ phiếu được coi là cổ đông. Có quyền lợi như những chủ sở hữu của công ty phát hành	Nhà đầu tư khi sở hữu trái phiếu phần nào có quyền uy như “chủ nợ” của công ty phát hành
Chủ thể phát hành	Quỹ đầu tư	Công ty cổ phần	Không giới hạn về loại hình. Ví dụ: Doanh nghiệp, Chính Phủ
Quyền hạn của người sở hữu	Không có quyền tham gia vào hoạt động quản lý công ty.  Mọi quyết định đều thuộc công ty quản lý quỹ.	Được tham gia vào các hoạt động của công ty như biểu quyết, đề cử, ứng cử,...	Không được tham gia vào các hoạt động của công ty phát hành
Nhiệm vụ của người sở hữu	Góp vốn thông qua hình thức mua chứng chỉ quỹ.  Các hoạt động đầu tư sau đó cho công ty quản lý quỹ quyết định. Nhà đầu tư không có quyền tác động	Nhà đầu tư được chủ động chọn mua cổ phiếu/trái phiếu tùy theo nhu cầu và biến động của thị trường.
Độ rủi ro	Rủi ro thấp do mọi quyết định được đưa ra bởi các chuyên gia.	Rủi ro cao	Rủi ro phụ thuộc vào tình hình hoạt động doanh nghiệp
Lợi tức thu được	Lợi nhuận hưởng theo mức tỷ lệ vốn đã góp	Tuỳ vào kết quả kinh doanh và quyết định của từng công ty: Nhà đầu tư sẽ nhận được cổ tức bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu	Lợi nhuận nhận được không bị phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.

 

2. Những yếu tố tác động đến việc đầu tư chứng chỉ quỹ

Đầu tư chứng chỉ quỹ chịu tác động của 3 yếu tố chính như sau:

• Yếu tố nội sinh: Yếu tố nội sinh thường thấy như tình hình biến động của công ty quản lý quỹ, xung đột lợi ích giữa những bên tham gia, tính thanh khoản, hoạt động đầu tư của quỹ không đạt kỳ vọng,...Từ đó tác động khiến cho giá chứng khoán biến động tăng hoặc giảm theo. 
• Yếu tố ngoại sinh là những yếu tố tác động từ bên ngoài như tình hình lạm phát, lãi suất, chính trị, văn hoá xã hội,...Những yếu tố này cũng tác động khiến giá trị của chứng chỉ quỹ có xu hướng tăng hoặc giảm.

3. Các bước để tham gia đầu tư vào chứng chỉ quỹ ở Việt Nam

Để tham gia đầu tư chứng chỉ quỹ, nhà đầu tư mới có thể tham khảo các bước sau đây:

Bước 1 - Lựa chọn đơn vị đầu tư uy tín:

Như bất kỳ một thương vụ hợp tác đầu tư nào khác. Việc chọn đối tác có uy tín và độ tin cậy cao rất quan trọng. Nhà đầu tư cần tìm hiểu rõ những thông tin về công ty, quỹ đầu tư, lịch sử hoạt động,...Tốt nhất, hãy ưu tiên lựa chọn các công ty có đội ngũ chuyên gia nhiều kinh nghiệm trong ngành.

Bước 2 - Nghiên cứu, phân tích thị trường:

Mặc dù đã có những chuyên gia tài chính sử dụng quỹ đầu tư. Nhưng việc có kiến thức cơ bản để nắm được có nên đầu tư vào quỹ A trong giai đoạn này không? Hay nguồn tiền của mình sẽ đầu tư cho những khoản nào là điều cần thiết với các nhà đầu tư.

Bước 3 - Điền đơn đăng ký theo mẫu:

Thông thường mỗi công ty quản lý quỹ sẽ có mẫu đơn khác nhau.

Bước 4 - Đặt lệnh:

Sau khi đăng ký mở tài khoản. Nhà đầu tư sẽ được tư vấn thêm về lựa chọn hình thức đầu tư. Hầu hết các công ty quản lý quỹ sẽ tư vấn nhà đầu tư đăng ký đầu tư định kỳ (SIP).
Khi đã có tài khoản, nhà đầu tư có thể thực hiện mua, bán, chuyển đổi chứng chỉ quỹ theo nhu cầu của mình. Giá mua và giá bán được xác định dựa theo giá trị tài sản ròng ngày gần nhất sau ngày nhà đầu tư đăng ký. Chứng chỉ quỹ sau khi bán sẽ được thực hiện thanh toán sau 4 ngày làm việc. Giao dịch thanh toán thực hiện thông qua hình thức chuyển khoản đến tài khoản ngân hàng giám sát. Hoặc giao dịch tiền mặt trực tiếp tại công ty quản lý quỹ.

4. Ưu và nhược điểm của việc đầu tư chứng chỉ quỹ 

Bất cứ hình thức  đầu nào cũng sẽ tồn tại những rủi ro nhất định. Đầu tư chứng chỉ quỹ cũng nằm trong số đó. Chúng tôi sẽ tổng hợp những ưu, nhược điểm của việc đầu tư chứng chỉ quỹ để các nhà đầu tư có thêm thông tin tham khảo, trả lời cho câu hỏi “Đầu tư vào chứng chỉ quỹ có phải là quyết định đúng đắn không?”

4.1 Ưu điểm khi đầu tư chứng chỉ quỹ

• Yên tâm đầu tư kể cả khi bạn không có kiến thức về chứng khoán hay kinh tế: Tiền vốn góp của bạn sẽ được những chuyên gia tài chính, những người có chuyên môn trực tiếp điều hành đầu tư. Bạn chỉ cần góp vốn bằng cách mua chứng chỉ quỹ và hưởng lợi nhuận từ đó.
• Tính rủi ro thấp hơn so với các loại đầu tư chứng khoán khác: Các quỹ đầu tư hoạt động chuyên nghiệp sẽ không tập trung lựa chọn một sản phẩm duy nhất. Việc này nhằm giúp phân tán rủi ro nhất định. Đảm bảo thu về lợi nhuận cao nhất cho nhà đầu tư. Ngoài ra, nhờ vào quyết định đầu tư của những nhà quản lý quỹ dày dặn kinh nghiệm nên những quyết định đầu tư cũng phần nào được đảm bảo an toàn hơn.
• Tránh được những biến động của thị trường: Thị trường chứng khoán biến động liên tục, Những biến động trong ngắn hạn có thể gây ra rủi ro cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, đầu tư chứng chỉ quỹ là dài hạn nên những biến động này hầu như không gây ra ảnh hưởng quá lớn.
• Có tính thanh khoản cao: Đây là ưu điểm nổi bật nhất của đầu tư chứng chỉ quỹ. Tính thanh khoản cao mang đến quyền lợi cho nhà đầu tư khi có thể rút ra một phần hoặc toàn bộ vốn đầu tư của mình bất cứ lúc nào. Không có ràng buộc hay giới hạn về thời gian.

4.2 Rủi ro khi đầu tư chứng chỉ quỹ

Rủi ro khi đầu tư chứng chỉ quỹ đến từ những yếu tố tác động như đã phân tích ở phần 2. Bao gồm 2 yếu tố chính: Nội sinh và ngoại sinh. Chúng sẽ dẫn đến những nguy cơ như: Không đạt được lợi ích như kỳ vọng, quỹ đầu tư phá sản,...
Ngoài ra, từ phía nhà đầu tư, việc lựa chọn đầu tư vào quỹ đầu tư nào, công ty quản lý quỹ nào cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Các quyết định sử dụng vốn đều được thực hiện bởi các công ty quản lý quỹ nên cần phải lựa chọn các các công ty chứng chỉ quỹ uy tín, an toàn và minh bạch.

5. Một số chứng chỉ quỹ phổ biến ở Việt Nam

Việc mua chứng chỉ quỹ đồng nghĩa với việc bạn ủy thác cho người khác sử dụng nguồn tài chính của mình để đầu tư. Chính vì vậy, việc quan trọng nhất các nhà đầu tư cần làm đó là lựa chọn công ty quản lý quỹ uy tín.

Nhà đầu tư cần tìm hiểu và cân nhắc kỹ những yếu tố như: Lịch sử hoạt động, lợi nhuận của những năm trước, độ tin cậy và uy tín trên thị trường, chiến lược đầu tư, kiến thức và kinh nghiệm của đội ngũ chuyên gia,.... 

Đầu tư chứng chỉ quỹ ngày càng nhận được sự quan tâm của các nhà đầu tư. Ở Việt Nam hiện nay có thể kể đến một số chứng chỉ ký quỹ phổ biến như sau:

• Chứng chỉ quỹ Vndirect (VNDAF): Đầu tư vào cổ phiếu thuộc nhóm VN30 có vốn hoá lớn trên thị trường. Thu lợi nhuận từ sự tăng trưởng của nền kinh tế trong nước. Nhà đầu tư có thể bắt đầu với số vốn tối thiểu chỉ 100.000 vnđ.
• Chứng chỉ quỹ Techcombank: Đây là chứng chỉ trái phiếu TCBF. Nhà đầu tư có cơ hội thu về lợi nhuận lâu dài với những quyết định đầu từ trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi,...từ đây
• Chứng chỉ quỹ ETF: Loại quỹ đầu tư hoạt động với mục đích mô phỏng tỷ suất sinh lợi nhuận của trái phiếu, cổ phiếu, hàng hóa hoặc các loại tài sản.

5. Tạm kết

Đầu tư vào chứng chỉ quỹ với những lợi ích và ưu điểm vượt trội vẫn sẽ là xu hướng đầu tư phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Với những thông tin chúng tôi chia sẻ về đầu chứng chỉ quỹ trong bài viết. Hy vọng rằng bạn đã có thêm nhiều thông tin hữu ích cho những kế hoạch đầu tư sắp tới của mình. Hãy là những nhà đầu tư thông minh khi lựa chọn công ty quản lý quỹ và quỹ đầu tư có tiềm năng nhé!