Cập nhật: 2023

Nhà đầu tư thiên thần là cụm từ đang dần trở nên phổ biến với cộng đồng startup. Dưới góc độ kinh tế, đây thật sự là những “thiên thần". Họ chính là lời giải tối ưu nhất cho cộng đồng khởi nghiệp, nhất là trong vấn đề tài chính. Vậy nhà đầu tư thiên thần là ai? Họ có tầm quan trọng thế nào đối với startup? Content Aron House mời bạn tìm hiểu về chủ đề này qua bài viết sau đây.

Nhà đầu tư thiên thần là ai?

1.1 Khái niệm nhà đầu tư thiên thần

Thuật ngữ “Nhà đầu tư thiên thần” được sử dụng đầu tiên bởi William Wetzel của Đại học New Hampshire. Theo đó, thuật ngữ này chỉ các nhà đầu tư tư nhân giàu có, có giá trị tài sản lớn.

Họ sử dụng nguồn vốn có sẵn. Đầu tư tiền bạc và thời gian của mình vào những công ty mới khởi nghiệp với kỳ vọng tài sản của mình sẽ tiếp tục được duy trì và phát triển trong tương lai.

Với mục đích hỗ trợ startup thành công, đưa những doanh nghiệp mới qua giai đoạn khó khăn. Các nhà đầu tư thiên thần hỗ trợ tài chính tối đa. Sau đó thu lại lợi nhuận bằng cách lấy lại số vốn ban đầu chuyển đổi thành quyền sở hữu hoặc nợ chuyển đổi.

Nhà đầu tư thiên thần (Angel Investor) tìm kiếm những thương vụ đầu tư trong giai đoạn mới khởi nghiệp. Angel Investor chấp nhận mức độ rủi ro lớn. Mặc dù có tiềm lực kinh tế vững nhưng những thương vụ startup thường không chiếm quá 10% danh mục đầu tư của họ để tránh mạo hiểm. 

Theo kết quả nghiên cứu của trung tâm nghiên cứu đại học New Hampshire, Mỹ. Mô hình nhà đầu tư thiên thần bắt đầu hình thành từ năm 1980. Khi đó các nhà đầu tư liên kết với nhau thành các quỹ đầu tư để cùng phát triển. Năm 2006 đã có khoảng 234.000 nhà đầu tư thiên thần tham gia đầu tư. 

1.3 Lợi ích và hạn chế khi kêu gọi các nhà đầu tư thiên thần

 Lợi ích:

•  Việc huy động vốn từ angel investor ít rủi ro hơn nhiều so với việc tìm các nguồn vay thế chấp. Tuỳ theo thỏa thuận, các startup chỉ phải hoàn một phần vốn đầu tư trong trường hợp rủi ro khi kêu gọi được các nhà đầu tư thiên thần. Điều này là không thể đối với các khoản vay thế chấp. Bạn buộc phải hoàn trả đủ trong bất kỳ trường hợp nào.
• Các nhà đầu tư thiên thần thường là các chuyên gia, các nhà đầu tư sành sỏi trong nhiều lĩnh vực. Họ có chuyên môn và tầm nhìn nên những doanh nghiệp kêu gọi được nhà đầu tư thiên thần thường có tỷ lệ thành công khá cao. Nhanh chóng tìm được chỗ đứng trên thị trường tiềm năng.
• Các doanh nghiệp mới được “thừa hưởng" uy tín sẵn có từ các nhà đầu tư thiên thần.   Ví dụ như uy tín trong các mối quan hệ với các đối tác, chủ đầu tư, ngân hàng, chuyên gia,... 

Hạn chế

• Có nguy cơ mất hoàn toàn quyền kiểm soát là hạn chế đầu tiên các doanh nghiệp startup cần tính đến khi quyết định hợp tác với các nhà đầu tư thiên thần. Để đổi lấy quyền lợi về kinh tế, nhiều chủ doanh nghiệp chấp nhận đánh đổi đến 50% cổ phần của mình. Điều này đồng nghĩa các nhà đầu tư thiên thần sẽ có tiếng nói chính trong việc kiểm soát doanh nghiệp sau này.

Áp lực về tốc độ phát triển và lợi nhuận thu về cao. Các chủ doanh nghiệp phải bằng mọi cách đưa lợi nhuận thu về tăng trưởng đạt với kỳ vọng theo như thỏa thuận ban đầu với những nhà đầu tư thiên thần.

Những đặc điểm của một nhà đầu tư thiên thần

 Những nhà đầu tư thiên thần thông thường sẽ có những đặc điểm cơ bản sau:

• Có kinh nghiệm và chuyên môn cao. Thuộc tầm chuyên gia. Đa số là những doanh nhân thành đạt hoặc đã từng nắm giữ các vị trí điều hành tại các công ty lớn.
• Số tiền đầu tư nhỏ để tránh rủi ro. Khoản tài chính có thể chỉ là một phần nhỏ so với tổng tài sản của các nhà đầu tư thiên thần. 
• Chấp nhận thời gian đầu tư lớn. Xác định đầu tư vào các doanh nghiệp startup là cần thời gian lớn để có thể tăng trưởng. 
• Đưa ra quyết định đầu tư nhanh: Quyết định đầu tư của các nhà đầu tư thiên thần thường được đưa ra trong thời gian ngắn. Dựa trên kinh nghiệm đầu tư thậm chí là bản năng của một người kinh doanh. Họ đầu tư bằng tài chính các nhân nên không chịu sự ràng buộc từ các liên kết trung gian khác.

Tầm quan trọng của những nhà đầu tư thiên thần với startup

3.1. Giải quyết vấn đề về tài chính

Dưới góc độ của các công ty startup. Những nhà đầu tư thiên thần được coi là một trong những nguồn tài chính quan trọng quyết định thành bại của các dự án khởi nghiệp. Doanh nghiệp sẽ dễ dàng gọi vốn hơn đồng thời hưởng lợi ích gộp từ uy tín sẵn có của các nhà đầu tư. Áp lực hoàn vốn cũng nhẹ nhàng hơn so với những khoản vay, thế chấp.

3.2.  Chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, hoa tiêu dẫn đường cho các startup

 Ngoài việc cung cấp vốn, các nhà đầu tư thiên thần với kiến thức và kinh nghiệm của mình sẽ đưa ra rất nhiều lời khuyên, hướng dẫn giúp doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất có thể.  Nhiều nhà đầu tư thiên thần không quá coi trọng về vấn đề kinh tế. Họ đầu tư với đam mê của những nhà đầu tư nên sẵn sàng truyền đạt lại kinh nghiệm cho lớp doanh nhân kế cận.

3.3 . Góp phần phát triển hệ sinh thái cộng đồng khởi nghiệp

Bỏ qua lợi ích về tài chính. Các nhà đầu tư thiên thần cũng là cầu nối giữa startup với những doanh nghiệp đã và đang trên đà phát triển. 

Họ sẽ là những cố vấn, đối tác kinh doanh mang bề dày kinh nghiệm của mình giúp phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp của quốc gia. Từ đó thúc đẩy tăng trưởng số lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp.

So sánh nhà đầu tư thiên thần và nhà đầu tư mạo hiểm 

Nhà đầu tư thiên thần và nhà đầu tư mạo hiểm đều là những người góp vốn đầu tư vào doanh nghiệp. Cả hai đa số đều chấp nhận rủi ro trong sự tính toán với kỳ vọng thu được lợi nhuận phát sinh.  Tuy nhiên, vẫn có sự khác biệt giữa hai nhóm nhà đầu tư này. Cụ thể như sau: 

Bí quyết để thành công khi huy động vốn từ angel investor

Nhà đầu tư thiên thần mang đến rất nhiều lợi ích tích cực cho những doanh nghiệp startup. Nhưng phải làm gì để có thể huy động vốn thành công từ họ? Để đạt được điều này, ít nhất, bạn cần đảm bảo những yêu cầu sau

5.1 Chứng minh năng lực, thể hiện được nhiệt huyết và đam mê. 

 Năng lực của người sáng lập là yếu tố then chốt quyết định tới sự thành bại của một doanh nghiệp. Bạn cần thể hiện sự chuyên nghiệp cũng như nhiệt huyết đam mê của mình để chiếm được thiện cảm từ các nhà đầu tư ngay từ cái nhìn đầu tiên.

5.2 Trở nên khác biệt

Giữa hàng loạt những doanh nghiệp startup. Để được lựa chọn, bạn cần trở nên khác biệt. Tất nhiên khác biệt theo nghĩa tích cực. Hãy chứng minh cho các nhà đầu tư thiên thần thấy được tiềm năng của dự án. Đầu tư vào doanh nghiệp bạn họ sẽ có được những gì?

5.3 Hoạch định lộ trình phát triển chi tiết

Một lộ trình phát triển rõ ràng theo từng giai đoạn giúp các nhà đầu tư bớt mơ hồ về các dự án startup của mình.  Hãy gửi đến các nhà đầu tư thiên thần một bản kế hoạch triển khai kèm với kế hoạch chi tiết chi tiêu số tiền đầu tư của họ. Khi thấy số tiền của mình được sử dụng một cách chỉn chu và có kế hoạch, chắc hẳn bạn sẽ chiếm được nhiều ưu thế hơn trong mắt những nhà đầu tư thiên thần.

 Những nhà đầu tư thiên thần là những người đồng hành cùng các startup trong một chặng đường dài từ khi mới bắt đầu đến khi tăng trưởng. Hy vọng bài viết này giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích hơn cho quyết định đầu tư cũng như khởi nghiệp của mình. 

Câu hỏi thường gặp vềnhà đầu tư thiên thần

Các nhà đầu tư thiên thần thường đầu tư những loại doanh nghiệp nào?

Các nhà đầu tư thiên thần thường đầu tư vào các công ty giai đoạn đầu để đổi lấy vốn chủ sở hữu hoặc nợ chuyển đổi. Họ đầu tư bằng tiền cá nhân và cũng có thể cung cấp các nguồn lực khác như: cố vấn, tư vấn chiến lược và mạng lưới kinh doanh. Một trong những ví dụ về nhà đầu tư thiên thần dễ hiểu nhất tại Việt Nam là chương trình Shark Tank. 

Các nhà đầu tư thiên thần thường tìm kiếm những mô hình có tiềm năng tăng trưởng cao và sáng tạo. Họ sẽ tập trung đầu tư vào những ngành nghề mà họ có chuyên môn để có thể cung cấp kiến thức & kinh nghiệm bản thân. Các ngành nghề thu hút họ bao gồm công nghệ, chăm sóc sức khỏe và hàng tiêu dùng.

Những lợi thế gọi vốn từ nhà đầu tư thiên thần là gì?

Khi làm việc với nhà đầu tư thiên thần, bạn có thể tiếp cận vốn, kinh nghiệm và mạng lưới kinh doanh. Bên cạnh đó, nhà đầu tư thiên thần có thể giúp tăng uy tín của công ty, từ đó thu hút các nhà đầu tư khác cho các vòng gọi vốn tiếp theo.

Nhà đầu tư thiên thần lựa chọn doanh nghiệp như thế nào?

Các nhà đầu tư thiên thần thường tìm kiếm doanh nghiệp có tiềm năng tăng trưởng cao, mô hình kinh doanh sáng tạo, mạnh mẽ. Họ ưu tiên doanh nghiệp có đội ngũ lãnh đạo có kinh nghiệm và thành tích từ trước. Ngoài ra, các yếu tố về tình hình tài chính và kế hoạch kinh doanh rõ ràng cũng ghi điểm trong mắt các nhà đầu tư thiên thần. 

Tham khảo:

• https://www.angelcapitalassociation.org/data/Documents/Resources/McKaskill-_Intro_to_Angel_Investing.pdf
• https://fastercapital.com/content/Why-some-startups-choose-angel-investors-over-traditional-funding-sources.html