Doanh nghiệp cần phải quản lý vốn lưu động một cách chặt chẽ. Thực hiện tổng thể các hoạt động tối ưu hóa, đảm bảo phân bổ và tiết kiệm chi phí một cách hợp lý.

1. Vốn lưu động là gì?

Vốn lưu động là phần tài sản của một doanh nghiệp. Bao gồm các khoản tài sản như: Tiền mặt, các khoản đầu tư ngắn hạn (chứng khoán và trái phiếu có kỳ hạn ngắn), các khoản phải thu từ khách hàng, hàng tồn kho có khả năng chuyển đổi nhanh thành tiền mặt. 

Vốn lưu động có tính thanh khoản cao, dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt trong vòng ngắn. Thông thường trong vòng một năm. Đây là các khoản tài sản có tính thanh khoản cao và thường được sử dụng để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp, hoặc để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh ngắn hạn.

2. Tầm quan trọng của vốn lưu động

Vốn lưu động là một trong những yếu tố quan trọng đối với sự thành công của một doanh nghiệp. Là chỉ số phản ánh khả năng tài chính và thanh khoản của doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại.

2.1 Cung cấp nguồn tài chính cho hoạt động kinh doanh

Vốn lưu động cung cấp nguồn tài chính để doanh nghiệp tiếp tục hoạt động, bao gồm chi trả lương, mua sắm nguyên liệu, trả tiền thuê mặt bằng, tiền điện nước, chi phí marketing và quảng cáo.

2.2 Đảm bảo tính linh hoạt trong quản lý tài chính

Vốn lưu động giúp doanh nghiệp đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu tài chính ngắn hạn, giúp cải thiện tính linh hoạt trong quản lý tài chính. Điều này đặc biệt quan trọng trong những thời điểm kinh tế khó khăn hoặc thị trường bất ổn.

2.3 Tăng tính thanh khoản

Vốn lưu động tạo ra tính thanh khoản cao, giúp doanh nghiệp có khả năng chuyển đổi các tài sản thành tiền mặt một cách nhanh chóng. Điều này giúp doanh nghiệp tránh được tình trạng kẹt tiền và có thể dễ dàng chi trả các khoản nợ phải trả.

2.4 Tăng khả năng đối phó với rủi ro tài chính

Vốn lưu động giúp doanh nghiệp tăng khả năng đối phó với rủi ro tài chính, bao gồm khả năng chi trả các khoản nợ ngắn hạn, giảm thiểu rủi ro về thanh khoản và giảm thiểu rủi ro trong việc quản lý tài chính.

2.5 Tăng sức mạnh cạnh tranh

Vốn lưu động giúp doanh nghiệp có khả năng đầu tư vào các cơ hội mới và mở rộng hoạt động kinh doanh. Điều này giúp doanh nghiệp tăng sức mạnh cạnh tranh và giữ vững thị phần của mình trên thị trường.

Có thể thấy, vốn lưu động có vai trò không thể thiếu trong việc duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp.

3. Cách sử dụng vốn lưu động hiệu quả

Sử dụng vốn lưu động hiệu quả là bài toán khó, đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp. Sau đây là một số cách sử dụng vốn lưu động hiệu quả, được các chuyên gia tài chính đánh giá cao:

3.1 Xác định nhu cầu của vốn lưu động 

Xác định nhu cầu của vốn lưu động là một bước quan trọng để quản lý tài chính của doanh nghiệp. Trước khi xác định nhu cầu vốn lưu động, doanh nghiệp cần phải đưa ra được dự đoán về tình hình tài chính của mình trong tương lai.
Một số yếu tố cần xem xét khi xác định nhu cầu của vốn lưu động bao gồm:

• Nhu cầu tài chính ngắn hạn: Nhu cầu tài chính để đáp ứng các chi phí ngắn hạn của doanh nghiệp. Bao gồm những hoạt động thông thường để duy trì như: Tiền lương, chi phí sản xuất hàng hóa, chi phí vận hành, chi phí bán hàng và tiếp thị.
• Nhu cầu đầu tư ngắn hạn: Đây là nhu cầu để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh ngắn hạn. Ví dụ có thể kể đến như: Mua sắm trang thiết bị, vật tư, tài sản cố định v.v.
• Nhu cầu đầu tư dài hạn: Đây là nhu cầu để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh dài hạn. Ví dụ: Nghiên cứu và phát triển để mở rộng hoạt động kinh doanh, v.v.
• Nhu cầu tiền mặt: Đây là nhu cầu có sẵn tiền mặt để đáp ứng các chi phí duy trì hoạt động thông thường và phát sinh.
• Nhu cầu phát triển và mở rộng kinh doanh: Đây là nhu cầu để đầu tư vào các hoạt động phát triển và mở rộng kinh doanh. Bao gồm: Mở rộng thị trường, đầu tư vào nhân sự, Marketing và các hoạt động phát triển kinh doanh khác.

3.2 Linh hoạt khai thác giữa vốn kinh doanh và vốn lưu động 

Linh hoạt khai thác giữa vốn kinh doanh và vốn lưu động là một cách để tối ưu hóa sử dụng vốn của doanh nghiệp. Bằng cách khai thác linh hoạt giữa hai nguồn vốn này, doanh nghiệp có thể đạt được hiệu quả kinh doanh tốt hơn và tăng cường tính thanh khoản.
Một số hoạt động kết hợp linh hoạt giữa vốn kinh doanh và vốn lưu động có thể kể đến như sau:

• Sử dụng vốn kinh doanh để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh dài hạn, như mở rộng sản xuất, nghiên cứu và phát triển, đầu tư vào tài sản cố định, tăng cường marketing và quảng cáo. Những hoạt động này sẽ giúp doanh nghiệp tăng trưởng và tăng thu nhập trong tương lai.
• Sử dụng vốn lưu động để đáp ứng các nhu cầu tài chính ngắn hạn của doanh nghiệp, bao gồm tiền lương, chi phí hàng hóa, chi phí sản xuất và vận hành, chi phí cho hoạt động bán hàng và tiếp thị. Vốn lưu động sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính thanh khoản và đáp ứng các chi phí ngắn hạn.
• Sử dụng vốn lưu động để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh ngắn hạn, bao gồm mua sắm thiết bị, trang thiết bị, vật tư, tài sản cố định và các khoản đầu tư ngắn hạn khác. Những khoản đầu tư này sẽ giúp doanh nghiệp tăng cường năng suất và hiệu quả sản xuất.
• Tận dụng các nguồn vốn khác như vốn vay ngắn hạn từ ngân hàng để đáp ứng các nhu cầu tài chính ngắn hạn và vốn vay dài hạn để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh dài hạn. 

3.3 Tăng cường công tác quản lý các khoản chi thu 

Công tác quản lý các khoản chi thu là một phần quan trọng trong quản lý tài chính của một doanh nghiệp. Để tăng cường công tác quản lý các khoản chi thu, có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Xác định và phân loại các khoản chi thu một cách rõ ràng, đảm bảo đầy đủ, chính xác và theo đúng quy định của pháp luật.
• Áp dụng các quy trình kiểm soát nội bộ để đảm bảo tính chính xác và đầy đủ của các báo cáo tài chính.
• Thực hiện các quy trình kiểm tra, kiểm tra nội bộ, và kiểm toán tài chính để phát hiện và giải quyết các sai sót, lỗi và rủi ro trong quá trình quản lý các khoản chi thu.
• Sử dụng các phần mềm và công cụ quản lý tài chính để quản lý các khoản chi thu một cách hiệu quả.
• Đảm bảo tính minh bạch và trung thực trong quá trình ghi nhận các khoản chi thu, tránh việc gian lận, lạm dụng quyền lực hoặc xảy ra những vi phạm pháp luật liên quan đến quản lý tài chính.
• Thực hiện đào tạo và tăng cường năng lực cho các nhân viên quản lý tài chính của doanh nghiệp để đảm bảo khả năng quản lý các khoản chi thu một cách chuyên nghiệp và hiệu quả.

Tăng cường công tác quản lý các khoản chi thu không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo quản lý tốt được nguồn vốn mà còn đảm bảo tính chính xác và đầy đủ của các báo cáo tài chính. Tăng cường tính minh bạch và niêm phong của doanh nghiệp trước các đối tác, khách hàng và cơ quan chức năng.

3.4 Có biện pháp sử dụng có hiệu quả vốn bằng tiền tạm thời nhàn rỗi

Để sử dụng hiệu quả vốn bằng tiền tạm thời nhàn rỗi, doanh nghiệp có thể thực hiện các hoạt động sau đây:

• Đầu tư vào các tài sản có tính thanh khoản cao như chứng khoán, quỹ tiền gửi ngân hàng, trái phiếu chính phủ... để tạo lợi nhuận từ sự tăng giảm giá trị của tài sản này. 
• Thanh toán nhanh các khoản phải trả như: Chi phí lương, thuê địa điểm, chi phí mua sắm hàng hóa... để tránh mất phí vi phạm, mất điểm uy tín với đối tác.
• Tiết kiệm chi phí lưu kho bằng cách sử dụng kho tiền tạm thời nhàn rỗi để thanh toán chi phí ngay khi có thể thay vì trì hoãn, tránh phải chi trả thêm chi phí lưu kho.
• Thanh toán sớm các khoản vay ngân hàng nhằm giảm chi phí lãi suất vay và tăng điểm tín dụng của doanh nghiệp với các tổ chức tín dụng.
• Mở rộng hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đầu tư vào những hoạt động mới, nghiên cứu và phát triển sản phẩm, dịch vụ mới để tăng doanh thu và lợi nhuận.

Tuy nhiên, việc sử dụng các khoản tiền tạm thời nhàn rỗi để đầu tư cũng cần tính đến những rủi ro nhất định. Vì vậy cần tìm hiểu kỹ về các sản phẩm, dịch vụ trước khi đưa ra quyết định sử dụng. Ngoài ra, cần thường xuyên theo dõi và cập nhật các thông tin mới nhất về tình hình kinh tế, thị trường tài chính để có phương án sử dụng khoản tiền tạm thời nhàn rỗi tối ưu nhất.

3.5 Quản lý hàng tồn kho 

Quản lý hàng tồn kho là một trong những việc quan trọng để đảm bảo hoạt động kinh doanh của công ty được hiệu quả và năng suất. Việc quản lý hàng tồn kho đòi hỏi sự chú ý đến một số yếu tố như:

3.5.1 Xác định mức tồn kho tối ưu

Công ty cần xác định mức tồn kho tối ưu để đảm bảo sản xuất và kinh doanh diễn ra liên tục mà không bị gián đoạn. Tuy nhiên, việc giữ hàng tồn kho quá nhiều cũng sẽ gây lãng phí vốn và không tốt cho tình hình tài chính của công ty.

3.5.2 Điều chỉnh số lượng hàng tồn kho

Công ty cần phải thường xuyên kiểm tra lượng hàng tồn kho và điều chỉnh khi cần thiết để đảm bảo không bị lỗi thời hoặc hư hỏng. Việc này cũng giúp giảm thiểu rủi ro về chi phí phát sinh từ việc giữ hàng tồn kho quá lâu.

3.5.3 Quản lý các vấn đề về xuất - nhập kho

Công ty cần phải quản lý cẩn thận các quy trình về xuất - nhập kho, đảm bảo đúng số lượng, chất lượng, thời gian xuất - nhập kho nhằm tránh trường hợp mất mát hoặc sai sót.

3.5.4 Sử dụng các công cụ hỗ trợ quản lý hàng tồn kho

Các công cụ như phần mềm quản lý kho, hệ thống mã vạch, thiết bị đọc mã vạch, giúp tăng cường độ chính xác và hiệu quả trong quản lý hàng tồn kho.

3.5.5 Thực hiện đánh giá và phân tích kết quả quản lý hàng tồn kho

Công ty cần phải thường xuyên đánh giá kết quả quản lý hàng tồn kho, phân tích những khó khăn và thách thức để tìm ra những giải pháp cải thiện quản lý hàng tồn kho.

Quản lý hàng tồn kho là một việc làm quan trọng và cần được thực hiện đầy đủ và chính xác. Nếu được thực hiện hiệu quả, việc quản lý hàng tồn kho có thể giúp công ty tăng năng suất và giảm thiểu rủi ro tài chính.

3.6 Tổ chức tốt việc tiêu thụ nhằm đẩy nhanh tốc độ luân chuyển vốn lưu động

Tổ chức tốt việc tiêu thụ là một trong những yếu tố quan trọng giúp đẩy nhanh tốc độ luân chuyển vốn lưu động của công ty. Dưới đây là những biện pháp cần thực hiện để tăng cường tiêu thụ và giảm thiểu hàng tồn kho:

3.6.1 Xác định đúng nhu cầu thị trường

Nắm bắt được nhu cầu của khách hàng là điều cần thiết để đưa ra quyết định sản xuất và kinh doanh phù hợp, từ đó giảm thiểu tồn kho.

3.6.2 Quản lý định mức tồn kho

Xác định đúng mức độ tồn kho cần có để phục vụ sản xuất và kinh doanh trong khoảng thời gian nhất định.

3.6.3 Chăm sóc khách hàng

Đáp ứng nhanh chóng yêu cầu của khách hàng, nắm bắt nhu cầu mới của khách hàng để có kế hoạch sản xuất và kinh doanh đúng hướng.

3.6.4 Xây dựng chiến lược marketing

Đưa ra các chương trình khuyến mãi, giảm giá, quảng cáo, PR để tăng cường tiêu thụ.

3.6.5 Tăng cường quản lý chất lượng sản phẩm

Cải tiến sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, tăng độ tin cậy về chất lượng sản phẩm, từ đó tạo sự tin tưởng của khách hàng và tăng doanh số.

3.6.6 Quản lý dòng tiền

Đảm bảo dòng tiền liên tục, giảm thiểu số tiền bị nợ khách hàng, tăng cường thu hồi công nợ để có thể đầu tư vào các hoạt động kinh doanh mới.

Theo dõi, đánh giá và đưa ra các biện pháp khắc phục tình hình tồn kho quá lớn hoặc quá nhỏ, từ đó đưa ra các kế hoạch sản xuất và kinh doanh phù hợp để tối đa hóa tốc độ luân chuyển vốn lưu động.

3.7 Luôn có kế hoạch tài chính dự phòng

Kế hoạch tài chính dự phòng là một phần quan trọng trong quản lý vốn lưu động. Đây là kế hoạch dự trữ một khoản tiền để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp hoặc để đảm bảo cho việc hoạt động kinh doanh của công ty trong thời gian ngắn khi cần thiết.

Để có một kế hoạch tài chính dự phòng hiệu quả, công ty cần xác định một mức độ dự trữ phù hợp với hoạt động kinh doanh của mình. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc đánh giá các rủi ro tiềm ẩn và các yếu tố có thể ảnh hưởng đến việc thanh toán các khoản phải trả và tiền lương, doanh số bán hàng, giá thành sản phẩm, v.v.

Công ty cần cân nhắc tới khả năng thanh toán và các chi phí khẩn cấp khi thiếu vốn lưu động. Khi xây dựng kế hoạch tài chính dự phòng, công ty cần đảm bảo tính khả dụng của các khoản tiền này, đồng thời cần cân nhắc đến các chi phí liên quan đến việc giữ tiền dự phòng này.

Việc luôn có kế hoạch tài chính dự phòng sẽ giúp cho công ty có thể đối phó với các tình huống khẩn cấp, đồng thời cũng giúp công ty tăng tính linh hoạt trong việc sử dụng vốn lưu động và giảm rủi ro cho các hoạt động kinh doanh.